بسمه تعالی
معاونت فرهنگی تبلیغی مدرسه علمیه الزهرا (سلام الله علیها)همدان از برگزاری کارگاه دو روزه سبک زندگی قرآنی در این مدرسه خبر داد.
خرازی در این باره گفت : سبک زندگی نشان دهنده میزان نفوذ یک نظام، فرهنگ و تمدن در متن جامعه است و تمام تمدن ها و نظام های فکری برای حفظ بقای خود تلاش می کنند تا یک سبک زندگی مشخصی به مردم ارائه دهند، زیرا تا یک نظام به سبک زندگی تبدیل نشود ،آرمان هایش اجرا نخواهد شد . این سبک نشان دهنده میزان حضور ارزش های جامعه در رفتارها است.
خرازی در ادامه ، ضمن تبیین اهداف این کارگاه گفت: با همکاری سازمان تبلیغات اسلامی، کارگاه دو روزه (12 ساعت) سبک زندگی قرآنی با حضور یکصدو پانزده نفر از خواهران مبلغ،دانش آموخته،و طلاب در 21 و 22 آذرماه در این مدرسه برگزار گردید.
در اولین کارگاه که روز چهار شنبه 21/9/ 97 برگزار شد ، استاد غلامرضا فرهادی رئیس دارالقرآن اداره تبلیغات اسلامی استان همدان و مسئول موسسه های قرآنی استان ، ضمن توضیح برنامه این دو روزه گفت: سبک زندگی یعنی انتخاب روش و شیوه صحیح برای زندگی که ضمن تامین خواسته های معنوی و مادی انسان، در نهایت زمینه های رضایت و خشنودی خداوند متعال را نیز فراهم آورد؛ و این مهم جز با انتخاب الگویی جامع و حامل فضایل و ارزش ها در زندگی تحقق نخواهد پذیرفت. این الگوی متعالی در تاریخ پر شکوه اسلام موجود است، الگویی که به راستی راهبر و راهگشا بوده و همواره انسان را به سوی معیارها و ساختارهای وجودی خویش فرا می خواند.
استاد فرهادی افزود: اصول اخلاقی و ارزش های انسانی در تمامی زمان ها و مکان ها یکسان و نامتغیر است. فطرت و سرشت آدمی در همۀ ادوار تاریخ، اصول ثابت اخلاقی داشته و پذیرش انسان ها را نسبت به آنها نهادینه کرده است. هنگامی که قرآن به موحدان و حق جویان سفارش می کند که پیامبر گرامی اسلام را الگوی رفتاری خود قرار دهید : «و لکم فی رسول الله اسوة حسنة لمن کان یرجوا الله و الیوم الآخر و ذکر الله کثیراً» چه جای تردید است که زنان و مردان مسلمان باید از پیامبر الگو گرفته و اصول کلی رفتاری را از اول شخصیت بزرگ اسلام فرا بگیرند. همانطور که نمی توان الگو بودن پیامبر اسلام و سفارش قرآن در این زمینه را مختص به زمان و مکان خاص دانست،
فرهادی در ادامه مباحث به نظریه مقام معظم رهبری پرداخته و گفت: رهبر انقلاب اسلامی، در تشریح مفهوم سبک و فرهنگ زندگی، به مسائلی نظیر خانواده، ازدواج، نوع مسکن، نوع لباس، الگوی مصرف، تفریحات، کسب و کار و رفتارهای فردی و اجتماعی در محیط های مختلف، اشاره کردند و افزودند: در واقع سبک زندگی به همه مسائلی بر می گردد که متن زندگی انسان را شکل می دهند.
دومین استاد این کارگاه استاد جواد سعیدی مسئول آموزش دارالقرآن اداره کل تبلیغات اسلامی همدان بود.
استاد سعیدی ضمن اشاره به آیات الهی جهت سبک زندگی قرآنی مواردی را به تفصیل بیان نمود .
سعیدی گفت: یکی از آیاتی که در این جلسه مورد بررسی قرار می دهیم آیه 77 از سوره مبارکه قصص است تا با چهار قانون موفقیت و به عبارتی دیگر سبک زندگی در این آیه آشنا شویم :
(وَ ابْتَغِ فیما آتاک اللَّهُ الدَّارَ الْآخِرَةَ وَ لا تَنْسَ نَصیبَک مِنَ الدُّنْیا وَ أَحْسِنْ کما أَحْسَنَ اللَّهُ إِلَیْک وَ لا تَبْغِ الْفَسادَ فِی الْأَرْضِ إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْمُفْسِدینَ : و با آنچه خدایت داده سراى آخرت را بجوى و سهم خود را از دنیا فراموش مکن، و همچنانکه خدا به تو نیکى کرده نیکى کن و در زمین فساد مجوى که خدا فسادگران را دوست نمىدارد.( القصص : 77)
قانون اول : باید به فکر آینده باشیم (وَ ابْتَغِ فیما آتاک اللَّهُ الدَّارَ الْآخِرَةَ)
آیات الهی همه انسان ها را توصیه می کنند تا علاوه بر اینکه از زندگی در حال نهایت استفاده را می برند ،به فکر آینده خود نیز باشند و توشه ای مناسب برای آینده مهیا کنند. این آینده نگری هم می تواند نسبت به سرای آخرت باشد که این قسمت از آیه به آن اشاره دارد و هم میتواند نسبت به دنیایی که در آن زندگی می کنیم باشد بدین صورت که ما از هم اکنون برای زندگی خود برنامه ریزی کنیم و اهدافی را که قرار است به آنها برسیم تعیین کنیم و در مرحله بعد برای رسیدن به آن اهداف نهایت سعی و تلاش خود را بکارببندیم.
نعمت ها و امکاناتی را که در اختیار دارید همیشه در راه درست و صحیح استفاده کنید که این امر سبب می شود تا به امکانات بیشتری در زندگی دست پیدا کنید
قانون دوم: زیبایی های دنیا را از دست ندهیم (وَ لا تَنْسَ نَصیبَک مِنَ الدُّنْیا: و سهم خود را از دنیا فراموش مکن)
تا می توانیم از لذت های مشروع دنیا استفاده کنیم و خود را محروم از آنها نکنیم چرا که خداوند متعال در آیه 32 سوره اعراف می فرماید: (قُلْ مَنْ حَرَّمَ زینَةَ اللَّهِ الَّتی أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّیِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِیَ لِلَّذینَ آمَنُوا فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا خالِصَةً یَوْمَ الْقِیامَةِ کذلِک نُفَصِّلُ الْآیاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُون:[اى پیامبر] بگو: «زیورهایى را که خدا براى بندگانش پدید آورده، و [نیز ] روزیهاى پاکیزه را چه کسى حرام گردانیده؟» بگو: «این [نعمتها] در زندگى دنیا براى کسانى است که ایمان آوردهاند و روز قیامت [نیز] خاصّ آنان مىباشد.» این گونه آیات [خود] را براى گروهى که مىدانند به روشنى بیان مىکنیم.)( الأعراف : 32)
قانون سوم: تا حد امکان به دیگران نیکی کنیم (وَ أَحْسِنْ کَما أَحْسَنَ اللّه إِلَیْکَ: و همچنان که خدا به تو نیکى کرده نیکى کن)
همانطور که دوست دارید در مواقع نیاز کسی به فریاد شما برسد و دست شما را بگیرد شما نیز نسبت به دیگران این گونه عمل کنید.همانطور که دوست دارید دیگران نسبت به شما رفتار خوبی داشته باشند،شما نیز نسبت به دیگران همان رفتار را از خود بروز دهید .
آیات الهی همه انسان ها را توصیه می کنند تا علاوه بر اینکه از زندگی در حال نهایت استفاده را می برند ،به فکر آینده خود نیز باشند و توشه ای مناسب برای آینده مهیا کنند
قانون چهارم: نمک بخوریم نمکدان نشکنیم (وَ لا تَبْغِ الْفَسادَ فِی الْأَرْضِ: إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْمُفْسِدینَ: و در زمین فساد مجوى که خدا فسادگران را دوست نمىدارد.)
قانون پنجم وآخرین قانون اینکه نعمت ها و امکاناتی را که در اختیار دارید همیشه در راه درست و صحیح استفاده کنید که این امر سبب می شود تا به امکانات بیشتری در زندگی دست پیدا کنید.
خلاصه کلام آنکه آیات الهی به بهترین نحو سبک زندگی را برای ما معرفی کرده اند سبکی که اگر آن را در زندگی خود پیاده کنیم موفقیت در دنیا و آخرت برای ما تضمین شده است.
سومین مدرس این کارگاه استاد ابراهیم عقیلی از اساتید حوزه و دانشگاه بودند، که با مقدمه چینی در مورد وظایف طلاب و مربیان قرآنی استان جهت ترویج فرهنگ و سبک زندگی اسلامی به ایراد سخن پرداختند.
استاد عقیلی عنوان کرد: ساخت جامعهای انسانی و الهی، از مهمترین دغدغههای همۀ انبیاء الهی بوده است لذا در قرآن کریم آمده است: «لقد أرسلنا رسلنا بالبیّنات وأنزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم النّاس بالقسط و أنزلنا الحدید فیه بأسٌ شدید و منافع للنّاس. همانا پیامبرانمان را با حجتهای روشن فرستادیم و با ایشان کتاب و ترازو فرستادیم تا مردم به عدل برخیرند، و آهن را که در آن هم سختی (جنگ) و هم منافع برای مردم است نازل کردیم.
لذا ایجاد جامعهای الهی از جنس قسط و عدل جزو آرمانهای همه ابنای بشر محسوب میگردد که این امر میتواند به عنوان سنگ بنای تبیین سبک زندگی مطلوب از منظر اسلام مورد توجه قرار گیرد. برای ساخت جامعۀ قرآنی مطلوب باید به قرآن و سیرۀ اهل بیت (علیهم السالم) تمسک جست، لذا ضرورت شناخت جامعۀ اسلامی برآمده از حکومت رسول اکرم (ص) میتواند به عنوان نقشه راه ساخت جامعۀ قرآنی مطرح گردد، و نیز توجه به ابعاد فردی و بالأخص مسائل اجتماعی شخصیت عظیم پیامبر اکرم (ص) را میتوان به عنوان الگوئی جامع برای همۀ انسانها برشمرد.
عقیلی گفت: از سوی دیگر قرآن کریم نیز پیامبر اکرم (ص) را به عنوان اسوهای کامل برای همۀ انسانها معرفی میکند، خداوند در قرآن میفرماید: «لَقَدْ کانَ لَکُمْ فی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَهٌ حَسَنَهٌ لِمَنْ کانَ یَرْجُوا اللَّهَ وَ الْیَوْمَ الْآخِرَ وَ ذَکَرَ اللَّهَ کَثیراً» هرکس معتقد به قیامت است و همواره در یاد خدا است، رسول اکرم (ص) را الگوی خود قرار دهد و سبکی از زندگی که ایشان مینمایاند را برای خود انتخاب کند یعنی اگر کسی که به ابدیت اعتقاد دارد باید به مانند رسولالله (ص) زندگی میکند و یا اگر جامعهای بخواهد سبک مطلوب و اسلامی برای زندگی در نظر بگیرد باید به پیامبر اکرم (ص) تأسی نماید و سبک مطلوب خود را در سیرهٔ عملی آن حضرت جستوجو نماید ولی اگر شخصی یا جامعهای که نگاه آخرت محور به دنیا نداشته باشد هرگز رسول الله (ص) را الگوی مطلوبی نمیبیند.
الگوها و مدلهای جامعه سازی در غرب با بسیاری از ارزشهای الهی و حتی انسانی و بشری در تضاد میباشد زیرا نگاه آخرتی در آنجامعه وجود ندارد لذا باید اذعان نمود هر ملتی که نگاه آخرتی نداشته باشد در مقابل جامعه سازی غرب نیز به عنوان ملتی مغلوب خواهد بود که سرانجام آن ملت تسلیم و قبول جامعه سازی غرب حتی به قیمت از دست دادن همۀ ارزشهای الهی و انسانی میباشد، و به راحتی سبک زندگی غربی را میپذیرد.
در ادامه عقیلی افزود: زیر بنای ساخت جامعهای توحیدی و قرآنی را باید در رجوع به قرآن و عترت دانست زیرا مهمترین و کاملترین کتب آسمانی و وحیانی که در اختیار بشر قرار گرفته، کتاب وحیانی و آسمانی قرآن است. از این روست که خداوند از انسانها خواسته تا از این کتاب جامع و کامل استفاده کرد و بر دین اسلام باشند تا بتوانند سعادت را نه تنها در دنیا بلکه در آخرت برای همیشه به دست آورند.
این در حالی است که خداوند به انسانها هشدار میدهد که تنها راه هدایت، آن است که کتابهای آسمانی را از جمله کتاب قرآن تنها کتاب زندگی بدانند و به قوّت آن را در اختیار گیرند و در همه زندگی و در همه ابعادش از آن بهره برند. لذا باذکر آیات فوق، ایجاد جامعۀ قرآنی منطبق با قرآن و عترت پیامبر اکرم (ص) امری انکار ناپذیر میباشدزیرا فقط جامعۀ قرآنی میتواند پایه گذار سبک زندگی اسلامی باشد.
در قرآن کریم کسانی که سعی میکنند فرامین و دستورات این کتاب الهی را در زندگی اجرا سازند چنین توصیف شدهاند: «اینان در برابر عظمت قرآن به سجده میافتند و با قدرت تمام آن را در زندگی خویش به کار میگیرند.»
در کنار این امر نباید از آسیبها و چالشهای موجود در این مسیر غفلت نمود، لذا تمسک به ظواهر قرآن و نیز عدم تدبر در قرآن و به ظهور نرساندن کلام وحی در سطح جامعه، از خطرات مهمی است که جامعۀ قرآنی را تهدید میکند، قرآن تأکید میفرماید: «أَ فَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ» تدبّر یعنی به ظاهر بسنده نکنید، به لایههای عمیق قرآن نظر داشته باشید ولی ما در رابطه با قرآن هم فقط به ظاهر میپردازیم. محوریت را به دارا بودن قاریان متعدد در جامعه میبینیم اما عمق را که میتواند محوریت را به تفسیر داد از یاد بردهایم لذا مقام معظم رهبری در این باره میفرمایند: «جامعه ایران به دلیل فاصله بسیار زیاد با قرآن در دوران طاغوت، عقب ماندگیهایی از لحاظ تدبر در قرآن و ظهور عملی دستورات قرآن در زندگی فردی و جمعی دارد که باید تلاش شود این عقب ماندگیها برطرف شوند.»
بنابراین، نخبگان جامعه و خردمندان میبایست با تمام تلاش و جدیت این معنا را پی گیری کنند که نظریههای قرآنی را در همه ابعاد به دست آورده و در اختیار مردمان قرار دهند تا آنان در سبک زندگی خویش به کار گیرند. که این مهم منجر تأثیر گذاری جامعۀ قرآنی در تحقق سبک زندگی مردم در همۀ ابعاد زندگی خواهد گردید.
وی با تأکید بر اهمیت قرائت قرآن، عنوان کرد: باید مردم را به تلاوت زیبای قرآن تشویق کنیم، هر چند که حفظ قرآن هم نعمتی از جانب خداوند است، اما کسی که میخواهد قرآن را حفظ کند، باید استعداد و توانمندی لازم را داشته باشد و در صورتی که شخصی از این استعداد برخوردار نباشد، برای حفظ قرآن زجر خواهد کشید که این کار خوب نیست و خاطره تلخی را برای آن شخص به جای میگذارد.
چهارمین سخنران این کارگاه استاد سعید نظری ،رئیس دانشگاه جامع علمی کاربردی استان همدان بود.
استاد نظری در این کارگاه برای مخاطبین عنوان کرد: طب سنتی طبی بوده که از قدیم الایام استفاده می شده امروزه با روی کار آمدن طب نوین هنوز هم طب سنتی طرفداران خاص خود را دارد . یکی ازلازمه های مهم طب سنتی تشخیص دادن مزاج خود و دیگران است . تشخیص مزاج باعث می شود که در انتخاب نوع غذا و داروهای گیاهی بیشتر دقت کنیم و غذا ودارویی را انتخاب کنیم که به سلامت ما کمک بیشتری کند.
نظری گفت: حالتی که از تأثیر چیزی در محیط اطراف در انسان به وجود می آید مانند تأثیر سرمای کولر یا گرمای بخاری که موجب سردی یا گرمی در انسان می شود را مزاج می نامند.
حفظ تعادل بدن از نظر مزاجی یعنی حفظ سلامتی و هرگاه به هر دلیلی بدن از این حالت تعادل خارج شود، گرمی، سردی، خشکی یا رطوبت در آن افزایش پیدا کرده و موجب بروز بیماری می شود. همچنین نوع تعذیه، پوشاک، خواب و بیداری، حالت های عصبی، روانی و… ارتباط مستقیمی با حالات طبیعی یا مزاجی هر فرد دارد. بنابراین برای داشتن زندگی سالم و موفق، همه ی ما نیازمند شناخت مزاج یا طبیعت خود هستیم.
برای این که یک فرد تغذیه ی مناسبی داشته باشد حتماً باید از نوع مزاج خود، محیط جغرافیایی که در آن زندگی می کند و طبیعت مواد غذایی از نظر سردی، گرمی، رطوبت و خشکی آشنایی داشته باشد؛ در غیر این صورت اگر از بهترین و گران ترین مواد غذایی هم استفاده کند، برای او مفید نخواهد بود.
در بعضی مزاج ها، خوردن یک غذای نامناسب می تواند مشکلات بسیاری را ایجاد کند. برای مثال برخی افراد حتی با خوردن یک خرما بدن شان جوش می زند. حتی ممکن است غذای ناسازگار با مزاج فرد، موجب تغییر در خواب، حالات عصبی، فراموشی، مشکل در هضم غذا و دفع آن، ناراحتی های پوستی و… در او شود. پس برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی باید مزاج خود را شناخته و غذایی مناسب با مزاج تان میل کنید.
در ادامه دکتر نظری با بیان طبایع پنجگانه انسان گفت: بسیاری از بیماری ها طبع سرد دارند و بعضی طبع گرم , و چون در شرایط عادی گاهی یک , دو , یا سه و یا بیشتر از بیماری ها مثل کم خونی یا قند خون و نظایر آن به طور هم زمان در وجود کسی پیدا می شوند که هر کدام به سهم خود بر زمینه طبع غالب مریض از نظر سردی و گرمی تاثیراتی را می گذارند شما را در پیدا کردن طبع اصلی خود , در لابلای این تاثیرات گوناگون سرد و گرم مختلف گمراه می نمایند .
1– صفراوی ها در تمام فصول سال , خصوصا در تابستان (زیرا مزاج تابستان گرم و خشک است ) حرارت بدنشان بالاست انقدر که در هیچ فصلی نیاز به پوشانیدن بدن خود ندارند.
2 – دموی ها فقط در فصول گرم سال(تابستان) حرارت بدنشان بالاست ولی در پائیز و زمستان به لباس های گرم احتیاج پیدا می کنند.
3 – بلغمی ها افرادی هستند که در تمام فصول سال خصوصا در زمستان احتیاج مبرم به پوشیدن لباس گرم دارند (زیرا مزاج زمستان سرد و تر است )
4 – سوداوی ها هم مثل دموی ها فقط در فصول سرد سال یعنی پائیز و زمستان به لباس گرم احتایج دارند و در سایر فصول بر خلاف بلغمی ها خیلی احساس سردی نداشته و حالت عادی دارند.
5 – و بالاخره گروه پنجمی وجود دارد که اگر چه با یکی از شرایط گفته شده فوق منطبق بوده ولی قسمتی از بدنشان (مثل نوک انگشتان دست ) همیشه سرد است و یا همیشه گرم است (مثل کف پا ).
دکتر نظری در پاسخ به آیا مزاج قابل تغییر است عنوان کرد: هر فردی دارای دو گونه طبع اصلی و اکتسابی است. طبع اصلی هر فرد، طبع مادرزادی اوست که از پدر و مادرش به ارث می برد. همچنین ممکن است طبع اصلی فرد با گذشت زمان، به علت تغذیه ی نادرست، شرایط آب و هوایی و شیوه ی زندگی نادرست، تغییر کند و طبع جدیدی در او به وجود آید که به آن، طبع اکتسابی می گویند.
ناگفته نماند که در میان موجودات زنده، مزاج انسان به میزان زیادی تغییر می کند، ولی طبیعت یا مزاج حیوانات و گیاهان هیچ وقت به طور کامل تغییر نمی کند بلکه با توجه به شرایط آب و هوایی میزان گرمی، سردی، خشکی و رطوبت آن ها کمی تغییر می کند. به عنوان مثال طبیعت سیر گرم است، در هر منطقه ی جغرافیایی که کشت شود فقط با توجه به شرایط آب و هوایی، میزان گرمی به وجود نمی آید و هیچ وقت طبیعت آن سرد نمی شود.
البته می توان مزاج تغییر یافته ی فرد را دوباره با اصلاح مزاج، به مزاج مادرزادی برگرداند که در بخش اصلاح مزاج به آن پرداخته ایم0
برای شناسایی مزاج توجه و بررسی رنگ پوست، ویژگیهای مو، میزان گوشت و چربی بدن، سفتی و نرمی اندامها، نحوه خواب و بیداری، وضعیت اجابت مزاج و مشخصات آن مهم است. لازم به یادآوری است تک تک اندام و اعضای بدن، علاوه بر مزاج جبلی که حاکم بر بدن است دارای طبع ویژه خود هستند که ممکن است با مزاج کلی فرد متفاوت باشد.
حسن ختام این کارگاه که روز پنجشنبه برگزار گشت معرفی برنامه های جامع سازمان تبلیغات و مسابقات این مرکز به مناسبت چهلمین سالگشت پیروزی انقلاب اسلامی برای حضور هر چه بیشتر خواهران طلبه بود.